"Ayrım bir tanıtım" diye seslendirdikten sonra, aşağıdaki metin seslendirilecektir.
"Bu ders kitabı özürlüler için Sesli Kitap Gönüllüleri tarafından seslendirilmiştir.
Özürlüler dışında kullanımı, çoğaltımı, dağıtımı ve satışı yasalara aykırıdır."
"Seslendiren: (seslendirmeyi yapanın adı)"
Nedir Bu Ayrım Meselesi?
Bir müzik CD si aldığınızda, içinde şarkılar ve karsılarında dakikalarını görürsünüz. Burada her şarkıya "track" denmiş. track01, track02, track03 diye gidiyor. CD çalarınıza taktığınız zaman track01 den başlıyor ve devam ediyor. Farz edelim 3 şarkı dinlediniz ve işiniz çıktı bıraktınız. Tekrar başladığınızda 4. şarkıya rahatça ulaşabilirsiniz. Ancak söyle duşunun tüm şarkıları arka arkaya tek bir track içine kaydetselerdi 4. şarkıya nasıl ulaşacaktınız? Mecburen bastan 3 şarkıyı tekrar dinlemek zorunda kalacaktınız. Bunu kitaplara aktaralım. 200 sayfa kitabi tek bir ayrıma okudunuz. Ne olacak? Kişi 50 sayfa dinledi bırakacak ve sonra devam edecek! Kapattığı anda bastan 50 sayfa yine dinlemek zorunda kalacak. Bunu önlemek için şarkılarda olduğu gibi kitabi ayrımlara bölüyoruz.
”Track” denilen tanımlama kitap seslendirme işinde “ayrım” kelimesiyle karşılık bulmaktadır. Ayrımları isimlendirme çok önemlidir.Ayrımlar, vereceğiniz isim+rakamlara göre sıralanacağından, yapılacak en küçük hata kitabın konularının yerinin değişmesine sebep olacaktır. Çok dikkat edilmeli, aşağıdaki örneklemeler göz önüne alınarak mutlaka uyulmalıdır.
Bilgisayar öncelikle ayrim kelimesinin sırasıyla harflerine bakacak sonra takip eden 0 numarasına ve onu takip eden sayılara,varsa alfabetik olarak harflere bakacak ve bunlara göre sıralama yapacaktır. Dolayısıyla harf, nokta, tire kullanırken çok dikkat edilmeli, boşluk asla bırakılmamalı, baştan nasıl başlanmışsa sonuna kadar aynı mantık ve şekilde bitirilmelidir. Yani tüm ayrımlar aynı sistem çerçevesinde isimlendirilmelidir.
Diyelim ki: sonunda 80 tane ayrım oldu. Bunların hepsi; dinlenmiş, kontrol edilmiş, gereken düzeltmeler yapılmış halde bir CD ‘ye kaydedilecek ve isimiz bitecektir. Dinleyici CD çalarına taktığı an ayrim01 çalmaya başlayacak ve sırasıyla ayrim02,ayrim03… devam edecektir.Dinleyicinin 8 ayrım dinledikten sonra kapattığını düşünelim. Tekrar açtığında CD çalarından ayrim09 a gelip devam edecektir.
Ders kitaplarında bölümlerin hatta bölümün bölümlerinin ayrımlarla ilgisi vardır.
İlgili detaylar aşağıdaki maddelerde sıralanacaktır.
Önemli Hatırlatma!: dosya isimlerinde Türkçe karakterler kullanmayınız.
Ör: ayrim01.mp3 doğru, ayrım01.mp3 yanlıştır.
Fikir ve sanat eserleri yasası şöyle demektedir.
"Ayrıca bu nüshalar üzerinde hak sahipleriyle ilgili bilgilerin bulundurulması ve çoğaltım amacının belirtilmesi zorunludur."
*Hak sahipleri ile ilgili bilgiler çok önemlidir. (Yazarın adi, Yayınevi gibi)
1. Kitabın Adi, Kitabin Özgün Adi, Kitabin Yazarı, Kitabin Çevirmeni, Kitabin Türü, Kitabin Yayınevi, Kitabin Kaçıncı Baskısı olduğu, Kitabin Basıldığı Tarih, Kitabin Baskı yeri, Kitabin Sayfa sayısı.
ÖRNEK 1: Türkçe Ders Kitabı İlk Öğretim 3 . Yazarlar:Kebira Ardanuç, Aysel Çökmez, Bahar Küçüktepe, Güler Toprak, M.E.B.Devlet Kitapları ikinci baskı Cem Vep Ofset-Ankara 2006, 124 sayfa
2. "Kitabin arka yüzü" denilerek,yalnızca kitabin arka kapağında ki “ Bu ders kitabı Milli Eğitim Bakanlığınca ücretsiz olarak verilmiştir. Para ile satılamaz.” cümlesi seslendirilecektir.
3. Kitabın tanıtım sayfasında bulunan yalnız şu cümleler ve arkasindan kitapta emeği geçen diğer şahislarin isimleri (editörler, program geliştirme, rehberlik uzmanları gibi) seslendirilecektir: “ Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları Ders Kitapları Dizisi. Her hakkı saklıdır ve Milli Eğitim Bakanlığına aittir. Kitabın metin, soru ve şekilleri kısmen de olsa hiçbir surette alınıp yayımlanamaz”.
*Bu bilgiler seslendirildikten sonra “ayrim01-01Tanitim.mp3” olarak kaydedilecek ve “ayrım bir tanıtım” olarak seslendirilecektir.
*ayrim01-02istiklalMarsi.mp3 ve ayrim01-03Andimiz.mp3 ve ya olan kitaplarda ayrim01-03AtaturkunGencligeHitabesi.mp3 seslendirilmeyecektir. Bu ayrımlar denetim sırasında tarafımızdan ilave edilecektir. Bu durumda sizler ayrim01-01Tanitim.mp3 den ayrim01-04icindekiler.mp3 e geçeceksiniz.
*Eğer kitabın sonunda yazarların hayatının anlatıldığı bir yazarlar, kaynakça, sözlük, kısaltmalar ve açıklamaları bölümlerinden biri veya bir kaçı varsa, yine ayrim01 genelinde, sirayla alt ayrimlari oluşturacak şekilde ayrim01-04icindekiler.mp3 den sonra; 05,06,07....olarak kayitlarda yerini almalıdır.Son durumda kayıtlarınız ;
ayrim01-01Tanitim.mp3
ayrim01-04icindekiler.mp3
ayrim01-05Yazarlar.mp3
ayrim01-06Sozluk.mp3
ayrim01-07Kaynakca.mp3....şeklinde görülmelidir.
** Denetimden sonra bizler ayrım birin, ikinci ve üçüncü kısmını eklediğimizde kaydedilen ayrımlar aşağıdaki gibi görülecektir.
ayrim01-01Tanitim.mp3.............(Seslendirilişi= ayrım bir tanıtım)
ayrim01-02istiklalMarsi.mp3........(Seslendirilişi= ayrım bir istiklal marşı)
ayrim01-03Andimiz.mp3.............(Seslendirilişi= ayrım bir andımız)
ayrim01-04icindekiler.mp3..........(Seslendirilişi= ayrım bir içindekiler)
ayrim01-05Yazarlar.mp3.............(Seslendirilişi= ayrım bir yazarlar)
ayrim01-06Sozluk.mp3...............(Seslendirilişi= ayrım bir sözlük)
ayrim01-07Kaynakca.mp3...........(Seslendirilişi= ayrım bir kaynakça)
*** Ders kitabı okuma kuralları oluşturulurken, tek bir kitap üzerinden gidilmemiş, mevcut kitaplarin –aşağı yukarı- tümü incelenerek, hepsi için geçerli olabilecek prensiplerin çerçevesi çizilmiştir.Seslendirme, ayrimlari isimlendirme ve sıralamanın nasıl, ne mantık düzeninde yapılacağına dair genel yönlendirmeler yapılabilmesi amacı güdülmüştür.Bunları anlaşılır kılabilmek için de, kurallar anlatılırken demo çalışması yaptığımız 2.sınıf Türkçe Ders Kitabı üzerinden örneklendirmeler yapılmaktadır.Bu örneklerden özümsenecek mantığın, diğer kitaplara uygulanması arzu edilmektedir.
Çalışmalarımızda, yaklaşık tüm kitapların içeriğindeki konuların, temalar bazında ele alındığı görülmüştür.
HER KONU AYRI BİR TEMADIR, DOLAYISIYLA; HER TEMA AYRI BİR AYRIM OLACAK, TEMALARA AİT ALT BOLUMLER İSE, YİNE AYNI AYRIMA AİT, ALT AYRIMLARI OLUŞTURACAKTIR.
Devam eden kurallarda bu durumun isimlendirmeye nasil yansiyacağı görülecektir.
**** Burda tema bir ornektir.Kitaplarda konular nasıl ayrılmşsa okuma ve isimlendirme o sekilde olmalıdır.Yani; ÜNiTE vs..yazıyorsa tema değil ünite,…. olarak isimlendirilecek ve okunacaktır.
Mesela ayrim02unite1-00SosyalBilgilerOgreniyorum.mp3 olacak.gibi..
Bu açıklamayı yaptıktan sonra, ayrim01-04icindekiler.mp3 un icerigine gecebiliriz.
ayrim01-04icindekiler.mp3: “ Ayrım bir icindekiler.Bu bölümde hangi temaların hangi ayrımlar içinde olacağını bulacaksınız” dedikten sonra kitabın başındaki içindekiler bölümünden tema isimlerini bularak, mesela şöyle okuyacağız: “ ayrım iki Birey ve Toplum, ayrım üç Atatürk, ayrım dört Üretim Tüketim ve Verimlilik…………………..”
Bu içindekiler bölümünde temaların hangi sayfa aralıklarında olduğunu vermiyoruz.Çünkü tespitlerimize göre, içindekiler sayfasında verilen sayfa no. Aralıkları konuları tutmayabiliyor.Dolayısıyla sayfa numaralarını yalnız konuları okurken vereceğiz.
Görüldüğü gibi bu içindekiler bölümü yalnız temaları içeren, daha kitabın başında, direk hangi konunun nerde olduğunu belirtmeye yöneliktir.Temalara ait alt bölümlerin detayı, her tema başında ayrı verilecektir.Yani öğrenci ayrim01-04icindekiler.mp3 den önce ilgili temayı bulacaktır.Aradığı tema içindeki bölümü ise, o temaya ait ilk ayrimin içeriğindeki içindekiler kısmından öğrenecektir.
4. İlk 3 maddeyi kapsayan işlemler gerçekleştirildikten sonra yeni bir ayrıma geçilecektir, bu ayrımın adi ise genel olarak "ayrim02" dır. Bu ayrımdan itibaren artık konular(temalar) başlayacaktır.
HER AYRIM BAŞINDA, KAÇINCI AYRIM, KAÇINCI TEMA OLDUĞU VE BÖLÜM İSİMLERİ SÖYLENECEKTİR.
Ayrim02 1.temayı, ayrim03 2.temayı, ayrim04 3.temayı……..kapsayacaktır.
4.1.Gelelim temalara ait alt bölümlerin, ayni ayrimin alt ayrimi olarak nasil isimlendirilip görüleceğine.Örneğin;
1.TEMA:
BİREY VE TOPLUM ........... ayrim02tema100BireyveToplum.mp3
Ben Kimim? .................ayrim02tema1-01BenKimim.mp3
Benim Güzel Okulum ........ ayrim02tema1-02BenimGuzelOkulum.mp3
Top Tavşan ...................ayrim02tema1-03TopTavsan.mp3
Ağabeyim ve Ben ............ayrim02tema1-04AgabeyimveBen.mp3
Neler Biliyorum?...............ayrim02tema1-05NelerBiliyorum.mp3
2.TEMA: ATATÜRK ..........ayrim03tema2-00Ataturk.mp3
Atatürk’ün Hayatı ...........ayrim03tema2-01Ataturk.mp3
Atatürk Çocuk Olmuş ......ayrim03tema2-02AtaturkCocukOlmus.mp3
Atatürk’ü Tanımak ..........ayrim03tema2-03AtaturkuTanimak.mp3
Atatürk’ü Sevmek ..........ayrim03tema2-04AtaturkuSevmek.mp3
Neler Biliyorum? .............ayrim03tema2-05NelerBiliyorum.mp3
Görüldüğü gibi genel tema başlıkları siralamayı ve mantığı korumak adına “00” olarak gösterilmiştir.Temaların alt bölümleri ise01,02,03..olarak konumlandırılmıştır.Kelimeler,harfler, sayılar,(-) çizgileri arası boşluk bırakılmayacaktır.Seslendirmede tema ve bölüm kelimeleri yerine “konu” kelimesini bir karışıklık yaratmamak adına kullanmıyoruz.
4.2. Daha önce temalara ait “içindekiler” detayının, her temaya ait ilk ayrimda seslendirileceğini belirtmiştik.Buna göre; örneğin ayrim02tema1-00BireyveToplum.mp3 ve ayrim03tema2-00Ataturk.mp3 olarak isimlendirilen ayrımlar, temalara ait ilk ayrımlardır ve kitaplarda da zaten temalarda ne işleneceğini belirten,klavuz ön bölümler olarak vardırlar.
ayrim02tema1-00BireyveToplum.mp3 ü ele alırsak, bu temanın içeriği bu ayrımda şöyle verilecektir(seslendirilecektir):
“ ayrım iki, birinci tema, Birey ve Toplum, sayfa dokuz.Birey ve Toplum konusu icindekiler:ayrım iki birinci tema birinci bölüm Ben Kimim, ayrım iki birinci tema ikinci bölüm Benim Güzel Okulum, ayrım üç birinci tema üçüncü bölüm Top Tavşan…….” Ve konu seslendirmeye devam edilir.
Diğer bir örnek,
ayrim03tema2-00Ataturk.mp3 (seslendirme): “ ayrım üç ikinci tema Ataturk sayfa yirmidört.Atatürk konusu içindekiler: ayrım üç ikinci tema birinci bölüm atatürkün hayatı, ayrim üç ikinci tema ikinci bölüm ataturk Çocuk olmuş…….konu devam eder”
4.3. Örneklendiği üzere her bölüm ayrı bir ayrım olarak kaydedilecek, bölümler okunurken sayfa numaraları seslendirilecektir.Temalara ait bir bölümden örnek verirsek;
ayrim02tema1-03TopTavsan.mp3: “ ayrım iki birinci tema üçüncü bölüm,Top Tavşan sayfa on üç.konu devam eder..bir diğer sayfaya geçerken sayfa 14 denir ve devam edilir.”
*Her sayfanın başında sayfa numarası belirtilir.Yeni sayfaya geçidiğinde cümle bitmemişse, cümle tamamlandıktan sonra sayfa no.su söylenmelidir.
4.4. Ayrım gruplarını, bu grupları oluşturacak alt ayrımları belirlemek için, kitabın hem içindekiler bölümüne, hem ilgili temaya ait konunun işlendiği sayfalara bakmamız gerekiyor.Mesela 3.Tema:Üretim Tüketim ve Verimlilik ilgili sayfasını açtığımızda “Okuyacağımız Metinler” başlığı altında:
Giysilerimiz
Sihirli Pasta
Meslekler
Babamla Pazar Gittik,
Gibi 4 bölüm gözükmektedir.Ancak konuyu takip eden sayfalara baktığımızda, bu konuların sonunda bir de “Neler Biliyorum” diye bir bölüm olduğunu görüyoruz.Burdan “Neler Biliyorum” u 5.bölüm olarak koymamız gerektiğini buluyoruz.yani ayrımları olustururken, temanın içinde, “okunacak metinler de yazmasa bile ne gibi bölümler olduğunu, önce bir tarama yaparak belirlemiş oluyoruz.
4.5.Resim/Tablo/Grafikler konusuna gelince:
• “00” kodlu temaların, klavuz sayfası özelliğindeki bölümler seslendirilmeyecektir.
• Diğer bölümlerde resimler, fotoğraflar, şekiller..metinden sonra yani her ayrımın sonunda anlatılacaktır.Gerekiyorsa, 1.resim,2.resim diyerek betimleme yapılabilir veya genel anlamda, genel çerçeveleriyle resimleri anlatan birkaç cümleyle özetlenebilir.Örneğin, Naim Süleymanoğlu’nun hayatini anlatan bir bölümde ,4-7 adet çeşitli halter kaldırma pozisyonlarında resmi varsa, 1.resimde şöyle,2.resimde böyle yapıyoR…yerine“N.süleymanoğlu’nun halter çalışmaları vs.sırasında fotoğrafları yer almaktadır.” denebilir.
• Ana mantık; önce metin anlatılacak , gerekiyorsa resim anlatılacaktır.Bunun amacı şudur; mesela metinde, ormanda bir tavşanın başına gelenler anlatılmaktadır ve zaten metin içinde adım adım geçtiği yerler, gördüğü, mahsur kaldığı durumlar verilmişken, bu cümlelerin resimlere yansımış halini anlatıp, metini tekrarlamaya gerek yoktur.Metinleri okuduktan sonra, resimlerin gerekliliği karar verilebilir olacaktır.Ancak elbette, dinleyenin zihninde bir resim, fikir yaratıp, düşünsel gelişimini etkileyecek tasvirler yapılmalıdır.
• Kitap içerisinde yer alan tablo, grafik,vs..ise sırasına göre ve ait olduğu şartların uygunluğuna göre konu sırasında veya sonunda, tablo ve grafikte yer alan bilgiler yada semboller dinleyeninin anlayabileceği tarzda okunmalıdır.
4.6. Her kitapta, temalara ait her bölümü ayrı bir ayrım yapacağız ancak, bir takım kitaplarda, kimi bölümlerin, dolayısıyla ayrımların 15-20dk.yı geçmesi durumunda –ki bu istenmeyen bir durumdur- ilgili arim 2ye,3 e bölünebilir.Bu durumda ayrimları şöyle isimlendirebiliriz.Diyelim ki konumuz,Benim Güzel Okulum olsun..
ayrim02tema1-02BenimGuzelOkulum1.mp3
ayrim02tema1-02BenimGuzelOkulum2.mp3
Böylece 2. ve 3. …bölümlerde 1.bölümde kaldığınız yerden devam edebileceksiniz.
4.7. Bu kuralların çalışmasına deneme olmuş, örneklerini verdiğimizkitapta, her tema sonunda bir “Neler Biliyorum” bölümü vardır.Bu, diğer kitaplarda benzer şekilde seyredeceği gibi, alıştırmalar,sorular vs.gibi konu sonu test etme, öğrenilenleri sınama amaçlı farklı isimlerle ifade bulmuş bölümler de olabilir.Bu bölümlerde arkadaşlarımızın ifade etmekte zorlanabileceği, nasıl seslendirileceği konusunda kararsız kalacağı hususlar olabilir.
“Aşağıdaki resimleri inceleyiniz, doğru davranışı yapan çocuğun resminin altindaki kutucuğa “x” işareti koyunuz” , “ resimlerde gördüğünüz meyvelerin adlarını altlarına yazınız ve meyveleri boyayınız” gibi.Bu tarz görsel faaliyetler içeren kısımları atlamayacağımız gibi, olduğu haliyle de okuyup geçmiyoruz.”Bir körün anlayacağı, yararlanacağı hale nasıl getirilir” diye düşünüp, bu bölümleri körcül hale getireceğiz.
“Birazdan anlatılacak resimlerde, doğru davranışı yapan çocuğu belirleyiniz” ya da “ Aşağıda 4 meyve resmi görülmekte.Birincisi sarı renkli, kabukları soyularak yenilen, kışın yetişen bir meyvedir, ikincisi…….bu meyvelerin isimlerini tahmin ediniz.” “Bu bölümde gösterilen resmin betimlemesini dikkatle dinleyerek, sorulari yanıtlayınız” gibi.
Böylece hem dinleyene hitap ediyor, hem öğretici hale gelmiş oluyor.Benzer durumlar için örnek teşkil etmesi açısından, ilgili sayfalar taranıp grup sayfasi “PHOTOS” bölümüne, bu sayfalara ait seslendirme örnekleri de “FILES” bölümüne eklenmiştir.Böylece konu üzerinden takip ile, seslendirmeyi eşleştirebileceksiniz.
5. Ders kitaplarında genelde rastladığımız, “Organizasyon/Tanıtım Şemaları, Güvenliğimiz İçin/Kitabımızı Tanıyalım” bölümleri gibi, görsel kitap kullanım klavuzu şeklindeki bölümler okunmayacaktır.
6. Kitapların “İçindekiler” bölümünde de gösterilen ve kitabın sonunda detayları yer alan, “Yazarlar,Kaynakça,Sözlük,Kısaltmalar ve Açıklamaları” gibi bölümler, yukarıda açıklandığı gibi, ayrim01 in alt ayrimlari içinde seslendirilecektir.
7. Kitabin okunması tamamlandığında "Kitabin sonu" ifadesi kullanılır ve o günkü tarih söylenir.
Örneğin: Kitabin sonu, 12 Mart 2006
8. Dip not bulunduğu cümlenin sonunda okunur. Okunurken dip not diye başlanır. Dip not, ilgili kelime ve açıklaması biraz daha hafif bir ses tonu ile okunarak farklı bir bölüm olduğu hissettirilir.
Örneğin: Atinin üzerindeki ataman (1) yüksek sesle bağırdı.
Seslendirme sekli: "Dip not Ataman: Kazak reislerine verilen isimdir."
9. Parantez işareti içinde olan kelime ve cümleler de ise; ses tonu değiştirilmeli ve yalnızca parantez işareti içinde olan kelimelerin parantez içinde olduğu belirtilmelidir.
Örneğin: (Annemin kırmızı ayakkabısı)
"Parantez içinde annemin kırmızı ayakkabısı" seklinde.
*”Parantez içinde” diye başlayıp parantez içindeki kelimeyi seslendirdikten sonra içinizden 1_2 diye saymalısınız (yani bu kadar bir sure bekledikten) sonra kitabi seslendirmeye devam etmelisiniz.
10. Tırnak işareti içinde olan kelime ve cümlelerde ise; ses tonu değiştirilmelidir.
11. Kitap içinde karşılaşılan kısaltma önce kısa ve açık sekliyle okunmalı, daha sonraki karsılaşmalarda yalnızca kısa sekliyle okunmalıdır.
Örneğin: "MEB Milli Eğitim Bakanlığı", daha sonraki karsılaşmalarda ise yalnızca "MEB" seklinde olmalıdır.
12. "Yabancı kelime" seslendirme:2 yöntem uygulanabilir.
• Yabancı kelimeler hangi ayrımlar içinde geçiyorsa ; o ayrımların sonunda kodlanmalıdır.İlk karşılaştığınız yerde özgün okunuşu ile seslendiriyorsunuz.Ayrım sonunda ise,önce kelimeyi özgün söylenişi ile sonra ise tek tek harf olarak (harflerin Türkçe’deki okunuşlarıyla) seslendirmelisiniz. Bir kelimeyi bir kere kodladıktan sonra, daha sonraki karsılaşmalarınızda sadece özgün söylenişini seslendirebilirsiniz. Örneğin seslendirme sekli; "Boris" Be, O, Re, İ, Se ; "İrina" İ, Re, İ, Ne, A ; "Pavel" Pe, A, Ve, E, Le. Özetle;cümleler akıp giderken ve içinde yabancı kelimeler geçerken ilk karsilaştiğinizda özgün telaffuzunu yapıyor, ilgili ayrim biterken de kodluyorsunuz.Konu bütünlüğü bozulmasın diye ve çok fazla yabanci kökenli kelime geçen kitaplarda bu yöntemi uyguluyoruz.
• Ancak, zaman zaman çok sık geçip konuyu mütemadiyen bölmüyorsa( farklı farklı yabancı kelimeler sık geçtiğinde, o an kodlanirsa konu bütünlüğü kaybedileceğinden ayrım sonuna kodluyorduk.) ayrim sonuna birakmadan o anda ya da ilgili cümle sonunda,önce özgün okunuşu telaffuz edilip, sonra harf harf kodlanabilir.Veyahut da konu içinde sık geçmesine rağmen, ve fakat,bu kelime aynı kelime olabilir.Mesela Boris ismi hikaye içinde sürekli geçiyor.Fakat bu aynı yabancı kelime olduğundan konu içinde ilk karşılaştığınız anda bir kez kodladığınızda, diğer seferlerde böyle bir kodlamaya tekrar gerek kalmayacağından ayrım sonuna kalması gerekmeyecektir.
* Elimizdeki ders kitabında bir bölümü ele alalım.Konu sonunda, alıntı yapılan yada metnin yazarı olan kişinin adı şu şekilde geçebilir:
SEMPE GOSCINNY (Sempe Goşini)
Şu şekilde seslendiriyoruz:
“Sempe Goşini.Se-E-Me-Pe-E-Ge-O-Şe-İ-Ne-İ”
Yani “sempe Goscınnıy.parantez içinde sempe goşini.se-e-me…..” demiyoruz.
** İNGİLİZCE DERS KİTAPLARINDA KODLAMA YAPILMAYACAKTIR.
13. Seslendirme sırasında dil sürçmesinden kaynaklanan hatalar ve kelimenin yanlış okunması söz konusu olursa, seslendirme bu “Cümle’nin” basından itibaren yeniden yapılmalıdır. Yanlış seslendirme anında kesinlikle “Stop” kaydı durdurma işlemi yapılmamalıdır. Yanlış seslendirme durumunda iki yöntem kullanılabilir ve uygulandığı takdirde kesinlikle seslendirilmesi biten “AYRIM sonunda” kayıt dinlenerek yanlış seslendirme yapılan yerler silinmelidir. Yanlış seslendirilen “CUMLE’ Yİ” daha sonra kolaylıkla bulabilmeniz için bu cümleye kitapta işaret koymanızı öneririz.
13.1. Yanlış yapıldığı anda kayıt “Pause” yapılmadan yani bekletmeye alınmadan 1_2 saniye sessizce beklendikten sonra ayni “CUMLE” yeniden seslendirilir.Teknik yönden tercih edilen yöntem budur.
13.2. Yanlış yapıldığı anda kayıt “Pause” ile bekletmeye alınır ve 1_2 saniye sonra ayni “CUMLE” yeniden seslendirilir.
14. Seslendirme sırasında, sayfa çevirme sesi duyulmamalıdır. Nefes alırken, daima ağızdan nefes alınmalı. Burundan nefes alınması halinde dikkat çekici sesler çıkabilir. Nefes alma sırasında dili oynatmamaya da dikkat edilmelidir.Sayfa çevirme ve istenmeyen diğer sesler kayittan temizlenip, son haliyle saklanmalıdır.
15. Bir seslendirici tarafından farklı günlerde yapılan kayıtlarda ses yüksekliği (şiddeti) çok farklılıklar gösterebilmektedir. Bunun önüne geçmek için seslendiricinin belli bir ses yüksekliği tespit edip hep ayni ayarda ses kaydı yapması gerekmektedir.
• Kayıtlardaki sesin istenen kalitede olup olmadığını kontrol etmek için kayıt yapan kişi sesleri mutlaka kulaklıktan takip etmeli ve kullanılan kulaklık üzerinde ses azaltıp çoğaltan bir düğme olmamalıdır. Bu düğmenin herhangi bir nedenle değişik ayarlarda olması , kayıt yapan kişinin yanılmasına ve kayıtlardaki seslerin farklı düzeyde olmasına yol açabilir.
• Kitap okunurken oturulan sandalyenin, yükselip alçalan ve arkalığı ayarlanabilen özellikte olması dolayısıyla, rahat bir konumda oturularak diyaframın sıkışmaması tercih edilmelidir. Masa ustu mikrofon kullanıldığı takdirde, mikrofon ile olan uzaklığa çok dikkat edilmelidir çünkü bu uzaklık değiştikçe kayıttaki ses şiddeti dikkat çekici bir şekilde değişiklik göstermektedir.
16. Ders kitaplarında mümkün olduğunca tane tane, anlaşılırlığı aksatmayacak bir tempoda okuma yapılmalıdır.
17. Ders kitapları seslendirilmesi projesinde görev almak isteyen arkadaşlarımızseslikitapgonulluleri@gmail.com adreslerine birkaç cümlelik deneme kayitlarini atarak, ayarları ve kayitlari konusunda onay almalidirlar.
KATKIDA BULUNACAK, EMEKLERİNİ SUNACAK HERKESE TEŞEKKÜRLER.
Hazırlayan ve güncelleyen: Berna Beyazkılınç, 14.06.2007
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder